Özgüven, bireyin kendini nasıl gördüğüyle alakalıdır ve kendilik algısı olarak düşünülebilir. Özgüven kişinin kendisiyle barışık olması olarak düşünülebilir. Öncelikle neleri yapabildiği ve yapabileceğini bilmesinden geçer.
Özgüven Bize Ne Katar?
Özgüveni sahip olunan seviyesine göre olumlu ve olumsuz olarak ikiye ayırabiliriz. Olumlu taraflarına örnek verecek olursak, özgüvenin, bireyin yaşam kalitesiyle, mutluluğuyla, hayata bakış açısının daha olumlu yönde olmasıyla ciddi ilişkisi vardır. Özgüvenli birey kendisini tanıyordur, yeteneklerinin farkındadır ve bu yüzden söylediklerinde, düşündüklerinde, davranışlarında nettir. Bu durumun kendi ruh haline ve karakterine büyük katkıları olduğu gibi karşısındaki insanları da etkisi altına alabilmesini sağlar. Bu durum özellikle bir iş görüşmesinde oldukça işe yarayabilir.
Özgüven Her Zaman İyi Midir?
Öte yandan özgüvenin olumsuz tarafları da vardır. Her şeyde olduğu gibi özgüven konusunda da aşırılık olumsuz sonuçlar doğurabilir. Kendisine ve yeteneklerine çok fazla güvenen bir birey yapmak istediği şeyi belki gerçekten gerçekleştirebilir ama eğer başaramazsa hayal kırıklığı da oldukça büyük olur. Diğer yandan sahip olduğu yetenekleri aşırı görmesi, yanlış adımlar atmasına da sebep olabilir. Ya da özgüvenli olduğunu fazlasıyla belli eden bir kişi bunu bir alışkanlık haline getirirse bu karşı tarafa rahatsız edici bir şekilde yansıyabilir ve sosyal ilişkilerine zarar verebilir.
Özgüven Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Belli başlı bazı özgüven eksikliği belirtileri şunlardır:
- “Hayır” diyememek, ilişkilerinde sınır koyamamak.
- Eleştirilere karşı hassas olmak.
- Sosyal ortamdan kaçınmak.
- Kendini değersiz, yetersiz ve başarısız olarak değerlendirmek.
- Diğer insanlar tarafından reddedileceğini, önemsenmediğini düşünmek.
- Karar almakta zorlanmak.
- Başkaları önünde sunum veya konuşma yapmaktan çekinmek.
- Fiziksel görünüşünü beğenmemek, olumlu yanlarını görmezden gelmek.
- Sevilmemek, suçluluk ve utanç hissi.
- Fikrini söyleyememek, söylerse onaylanmayacağına veya küçük düşeceğine inanmak.
- Çok fazla başkalarına ihtiyaç duymak.
- Risk alamamak.
Özgüven Kazanmanın Yolları Nelerdir?
“Peki özgüven geliştirmeyi nasıl başaracağız?” diyenler için işte bir kaç tavsiye:
- Kendinize şefkat gösterin!: Sürekli kendinizi eleştirmekten, eksik görmekten, mükemmeli hedeflemekten vazgeçin.
- Olumlu yanlarınızı keşfedin!: Herkesin hayatta iyi olduğu bir şeyler mutlaka vardır. Biraz düşündüğünüzde bunları bulacağınıza eminim.
- Dış denetime izin vermeyin!: Hayatınızın iplerini kendi elinize alın.
- Pozitif insanlarla birlikte olun!: Özgüven problemi bazen çevreyle alakalı olabilir. Etrafınızdaki insanları seçerken negatif olanlardan uzak durmaya özen gösterin.
- Konfor alanınızdan çıkın!: Elbette bulunduğunuz limanda rahat ve güvendesiniz ama yeni denizler keşfetmeye çıkmadıkça kendinizi geliştiremezsiniz ve kendinizi geliştirmeye devam etmedikçe de özgüveniniz hep biraz eksik kalacaktır. Rahat alanınızdan çıkıp yeni işlere girişmek özgüven kazanmada en etkili yollardan biridir.
- Hobiler edinin!: Yapmaktan keyif aldığınız şeyleri bulun. Bunları geliştirmek için üzerlerine gidin. Geliştikçe kendinize olan güveniniz artacaktır.
Bu tavsiyelerin işe yaramadığı, günlük hayatımızı etkilediği noktada özgüven probleminizi aşmanız için Etiler-Beşiktaş’ta hizmet veren psikolojik danışmanlık merkezimizde, özgüven problemleriyle çalışan psikologlarımızdan destek alabilirsiniz.